ભારતીય પાસપોર્ટ મેળવવા માટેના હક્ક અને તેની વ્યવસ્થા --

ભારતીય નાગરિકને ભારતીય પાસપોર્ટ મેળવવા માટે બંધારણમાં હક્ક આપેલ છે. જિલ્લાના નાગરિકો સરળતા ખાતર ભારતીય પાસપોર્ટ મેળવી શકે તે માટે પોલીસ અધીક્ષકશ્રીની કચેરીમા પાસપોર્ટ કલેકશન સેન્ટર કાર્યરત છે. જેથી જે નાગરિક પોતાનો ભારતીય પાસપોર્ટ મેળવવા માટેની અરજી અમદાવાદ કચેરી ખાતે આપવા માટે જઈ શકે તેમ ન હોવાના કારણે તેઓની અરજી નજીકના રિજિયોનલ દ્વારા સ્વીકારી શકાય તે માટે તા.૧૬/૮/ર૦૦૩થી સુરત ખાતે રિજિયોનલ પાસપોર્ટ કચેરી કાર્યરત કરી સ્થાનિક પોલીસ અધીક્ષકની કચેરીએ સ્વીકાર કરી અત્રેના જિલ્લા ખાતે સ્વીકારવામાં આવે છે. આ સિવાય જે નાગરિકો પોતાના પાસપોર્ટ માટેની અરજીઓ સુરત પાસપોર્ટ કચેરીએ આપવા માટે તૈયાર હોય તેઓ ત્યાં આપી શકે છે.

જિલ્લા ખાતે પાસપોર્ટ કલેક્શન સેન્ટરમાં નવા પાસપોર્ટ માટેની અરજી રિન્યૂઅલ પાસપોર્ટ માટેની અરજીઓ નાનાં બાળકો માટેની પાસપોર્ટની અરજી સ્વીકારવામાં આવે છે. જયારે જે કિસ્સામાં પાસપોર્ટ ખોવાઈ ગયેલ હોય, નુકસાન થયેલ હોય, તેમ જ અન્ય દેશમાંથી પાસપોર્ટ મેળવેલ હોય તેવી અરજી સ્વીકારવાની સત્તા રિજિયોનલ પાસપોર્ટ ઓફિસ સુરત પાસે હોવા અરજીઓ ડિસ્ટ્રિક કલેક્શન સેન્ટરે લઈ શકાતી નથી.

પાસપોર્ટ અરજી અંગેનું માર્ગદશન --

·         ૧પ વર્ષ સુધીનાં બાળકોને માઈનોર તરીકે ગણવામાં આવે છે. અને તેમના પાસપોર્ટ અરજી ફી. ૬૦૦/- રાખવામાં આવેલ છે. જયારે ૧પ વર્ષથી મોટી ઉંમરના દરેક નાગરિક માટે પાસપોર્ટ માટેની ફી. ૧૦૦૦/- રાખવામાં આવેલ છે.

·         પાસપોર્ટ અરજીનુ ફોર્મ પોસ્ટ ઓફિસ અથવા અન્ય ખાનગી એજન્સી મારફતે આ પાસપોર્ટ ઓફિસ સુરતથી મેળવવાનુ હોય છે.જેની કિમંત સરકારે રુ.૧૦ નકકી કરેલ છે.

·         ભારતીય પાસપોર્ટ અરજીની સાથે નાગરિકોએ નીચે મુજબના અસલ દસ્તાવેજો તેની ઝેરોક્ષ કોપી-૩ રજૂ કરવાની હોય છે.

o    રહેઠાણના પુરાવામાં રેશન કાર્ડ, છેલ્લાં બે વર્ષનાં લાઈટ બિલ, ટેલિફોન બિલ, બેન્ક પાસબુક, વેરો ભરવામાં આવતો હોય તેની છેલ્લાં બે વર્ષની પહોંચ રજૂ કરવાની રહે છે.

o    જન્મ અંગેના પુરાવામાં સ્કૂલ લિવિંગ સર્ટિફિકેટ અથવા, જન્મનો દાખલો, સ્કૂલમાં અભ્યાસ કરતા હોય તો જે તે સ્કૂલનુ બોનોફાઈડ સર્ટિફિકેટ.

o    લગ્ન કરેલ સ્ત્રીઓના કેસમાં મેરેજ સર્ટિફિકેટ અથવા પતિ પત્નીના જોઈન્ટ ફોટા સાથેની મેરેજ એફિડેવિટ કરવાની રહે છે.

o    નાનાં બાળકોનાં કેસમાં (૧૮ વર્ષથી નીચેના ) તેઓનાં માતા પિતા વેલિડ પાસપોર્ટ ધરાવતા હોય તેમના પાસપોર્ટની ઝેરોક્ષ નકલ રજૂ કરવી તેમ જ માયનોરની એફિડેવિટ માતા પિતાએ રૂ.ર૦/-ના સ્ટેમ્પ ઉપર અંગ્રેજીમાં કરાવી રજૂ કરવાની રહેશે તથા તેનાં માતા પિતાએ તેમનાં બાળક અંગેનુ એનેક્ષર - એચ મુજબનુ ડિક્લેરેશન અલગ કાગળમાં આપવાનું રહેશે( એફિડેવિટનો નમૂનો ફોર્મ પાછળ અને કરારમાં આપવામાં આવેલ છે.

o    પોસપોર્ટ અરજીની ફી રોકડા રૂપિયામાં સ્વીકારવામાં આવતી નથી. પરંતુ રિજિયોનલ પાસપોર્ટ ઓફિસ સુરતના નામનો રાષ્ટ્રીયકૃત બેન્કનો ડિમાન્ડ ડ્રાફ્ટથી સ્વીકારવામાં આવે છે. આ સિવાય અન્ય કોઈ ફી લેવામાં આવતી નથી.

o    જે અરજદારો પાસપોર્ટ ફોર્મ ભરવા અંગે કોઈ જ્ઞાન ન ધરાવતા હોય તેવા અરજદારોને અત્રેથી વિના મૂલ્યે જરૂરી માર્ગદર્શન પણ આપવામાં આવશે.

o    પાસપોર્ટ અરજીઓ રિજિયોનલ પાસપોર્ટ કચેરીની વખતોવખત થતા લેખિત અને મૌખિક સૂચન આધારે લેવામાં આવે છે.

o    અરજદારની અરજી સ્વીકાર્યા પછી જે તે પોલીસ સ્ટેશનમાં તપાસણી માટે મોકલવામાં આવતી હોઈ દિન-ર માં તેઓ જે પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તારાં રજૂ કરવાની હોય તે પોલીસ સ્ટેશનનો સંપર્ક સાધી પોલીસ ઇન્કવાયરી પૂર્ણ કરાવવી.

o    પોલીસ ઇન્કવાયરી દરમિયાન પોલીસ તપાસ માટેની કોઈ ફી લેવામાં આવતી નથી તેમ જ એજન્ટને સાથે લઈ જવાની જરૂર હોતી નથી. અરજદાર જાતે પોલીસ સ્ટેશન જઈને અરજીની તપાસ કરાવી શકે છે.

o    પાસપોર્ટ અરજીની તપાસણી પૂર્ણ થયા પછી પોલીસ રિપોર્ટ પોલીસ અધીક્ષકશ્રીની કચેરીની પાસપોર્ટ શાખા મારફતે ચકાસણી થઈને રિજિયોનલ પાસપોર્ટ કચેરીએ દિન-રમાં મોકલી આપવામાં આવતી હોય છે, જેથી અરજદાર પોતાની અરજીની તપાસ પૂર્ણ થયા પછી પોતાની અરજી અંગેની વધુ માહિતી મેળવી શકે છે. આ સમયે અરજીનો ફાઈલ નંબર તથા અરજી આપ્યા તારીખથી જણાવવામાં આવે તો તેઓને માહિતી આપવામાં સળરતા રહે છે.